تغذیه و سرطان معده

سرطان معده رشد غیرطبیعی سلول هایی است که از معده شروع می شود.

سرطان معده می تواند بر روی هر قسمت از معده تأثیر بگذارد. در بیشتر جهان ، سرطان های معده در قسمت اصلی معده (بدن معده) تشکیل می شوند.

 

علائم و نشانه های سرطان معده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

مشکل در بلعیدن

احساس نفخ بعد از خوردن غذا

احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا

سوزش سردل

سوi هاضمه

حالت تهوع

دل درد

لاغری ناخواسته

استفراغ

 

علل

پزشکان می دانند که سرطان معده از زمانی شروع می شود که سلول در معده تغییراتی در DNA خود ایجاد کند. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری باید انجام دهد. این تغییرات به سلول می گوید که سلولهای سالم می میرند به سرعت رشد کنند و زندگی را ادامه دهند. سلولهای جمع شده توموری را تشکیل می دهند که می تواند به بافت سالم حمله کرده و از بین ببرد. با گذشت زمان ، سلول ها می توانند شکسته و به مناطق دیگر بدن گسترش یافته (متاستاز دهند).

 

عوامل خطر

عواملی که خطر سرطان معده را افزایش می دهند عبارتند از:

 

بیماری ریفلاکس معده به مری

چاقی

یک رژیم غذایی سرشار از غذاهای شور و دودی

رژیم غذایی کم میوه و سبزیجات

سابقه خانوادگی سرطان معده

عفونت با هلیکوباکتر پیلوری

التهاب طولانی مدت معده (ورم معده)

سیگار کشیدن

پولیپ های معده

در افراد مبتلا به سرطان معده معمولاً مشکل در خوردن و هضم غذا وجود دارد. این مشکلات میتوانند  ناشی از موارد زیر باشند:

 

برداشتن تمام یا بخشی از معده

از بین بردن یا آسیب دیدن غدد ، سلولهای ویژه و اعصاب معده که بر هضم غذا تأثیر می گذارند

از بین رفتن یا صدمه دیدن دریچه هایی که غذا وارد معده  (موسوم به اسفنکتر تحتانی مری ) و از معده (اسفنکتر پیلوریک نامیده می شود) خارج میشود.

عوارض جانبی شیمی درمانی یا سایر روش های درمانی

از دست دادن اشتها ناشی از خود سرطان

 

مشکلات تغذیه ای ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

کاهش وزن

کاهش وزن یک مشکل بسیار رایج در افراد مبتلا به سرطان معده است. تومور معده می تواند باعث انسداد شود ، و در انتقال غذا به داخل معده از مری یا از معده به روده ها تداخل ایجاد کند که می تواند غذا خوردن را برای فرد دشوار کند. هنگامی که سرطان پیشرفت می کند ، توانایی بدن در استفاده از انرژی مواد غذایی تغییر می کند. در نتیجه ، انرژی با سرعت بیشتری سوزانده می شود. این افزایش مصرف انرژی همراه با مصرف کمتر مواد مغذی منجر به کاهش وزن می شود.

عوامل دیگری نیز وجود دارد که می تواند منجر به کاهش وزن در افراد مبتلا به سرطان معده شود:

 

افراد مبتلا به سرطان معده اغلب اشتها از دست می دهند.

بعد از جراحی سرطان معده ، ممکن است فرد نتواند وعده های غذایی زیادی بخورد و بعد از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری کند که معمولاً مربوط به میزان برداشتن معده است.

معده یا روده کوچک باقی مانده ممکن است نتواند به درستی غذا هضم کند و یا چربی ها و مواد مغذی غذا را جذب کند که باز هم به نوع جراحی و میزان برداشتن معده بستگی دارد.

 

حفظ وزن در این شرایط بسیار مهم است حتی اگر اشتها تغییر کرده باشد. تغذیه مناسب به بدن کمک می کند تا با بیماری مبارزه کند و با اثرات درمان سرطان معده کنار بیاید.

 

نکات زیر میتوانند در کاهش وزن ناشی از بیماری کمک کننده باشند:

از وعده های غذایی صرف نظر نکنید. سعی کنید به طور منظم غذا بخورید ، حتی اگر فقط چند لقمه باشد.

مواد غذایی و نوشیدنی هایی که دارای پروتئین و کالری بالاتری هستند به غذاهای خود اضافه کنید. مثلا شیر یا خامه کامل را به غلات یا سوپ های پخته شده اضافه کنید ، ازترکیب گندم و گوشت و سبزیجات کاملا پخته شده استفاده کنید یا کره به سیب زمینی اضافه کنید.

هنگامی که نمی خواهید یا نمی توانید غذاهای جامد بخورید ، نوشیدنی های پر کالری و پر پروتئین (مانند شیک ، اسموتی یا مکمل های مایع تجاری) بنوشید یا غذاهای نیمه جامد (مانند پودینگ یا ماست) بخورید. همچنین در بین وعده های غذایی به مقدار کم از نوشیدنی های پر کالری و پر پروتئین استفاده کنید.

انواع غذاهای مقوی را که سرشار از پروتئین و کالری هستند و همچنین میان وعده های سریع و آسان در دست داشته باشید تا در زمان حضور شما آماده خوردن شوند. به عنوان مثال می توان به شیر یا میلک شیک ، غلات صبحانه آماده ، بستنی ، پنیر و کراکر، کره بادام زمینی ، تخم مرغ ، آجیل ، ماست و پودینگ اشاره کرد.

اگر کاهش وزن شدید شود ، تیم مراقبت های بهداشتی ممکن است استفاده از یک لوله تغذیه را پیشنهاد دهند. لوله تغذیه یک لوله نازک و انعطاف پذیر است که در معده یا روده قرار می گیرد. هنگامی که لوله در محل قرار گرفت ، می توان از طریق آن مکمل های غذایی مایع دریافت کرد (تغذیه روده ای). هنگامی که خوردن یا نوشیدن دشوار است ، لوله های تغذیه ای می توانند نیازهای غذایی را تامین کنند ، به خصوص اگر وزن زیادی از دست رفته باشد.

 

احساس سیری بعد از غذا خوردن

ممکن است بعد از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری ایجاد شود. این اتفاق میتواند بیفتد چه جراحی صورت گرفته باشد چه نه. جراحی برای سرطان معده اندازه معده را کاهش می دهد و می تواند باعث زخم شدن دیواره معده شود. جراحی همچنین ممکن است به عصب واگ آسیب برساند ، که با ورود غذا به معده دیواره معده را شل می کند. با کشش قسمت باقیمانده معده یا سازگاری بدن با تغییرات هضم ، این امر بهبود می یابد. حتی بدون جراحی ، معده شما ممکن است خیلی کندتر خالی شود و احساس سیری را برای مدت طولانی تری حفظ کند.

 

راه کارهایی برای کاهش احساس سیری زودهنگام:

 

سعی کنید وعده های غذایی یا میان وعده های کمتری را حدود 6 بار در روز مصرف کنید. این معمولاً از تلاش برای خوردن 2-3 وعده غذایی بزرگ در روز آسانتر است.

از نوشیدن مایعات در کنار وعده های غذایی ، به ویژه نوشیدنی های گازدار (گازدار) خودداری کنید. این مایعات می توانند به سرعت معده را پر کنند. در وعده های غذایی مایعات پر کالری یا پروتئین بالا بنوشید.

مقدار غذاهای سرشار از فیبر ، مانند نان های غلات کامل و غلات را محدود کنید ، زیرا آنها باعث می شوند شما زودتر از سایر غذاها احساس سیری کنید.

 

افراد دچار سرطان معده میتوانند دچار کمبود ویتامین و برخی از مواد معدنی شوند که باید تحت نظر پزشک و متخصص تغذیه خود مکمل های مورد نیاز را دریافت کنند.

 

مژده رحمانیان عضو انجمن تغذیه ایران

کلینیک لاغری و زیبایی آرمونی

www.armooni.ir